Ziemniak, rabarbar i sałata

Ziemniak

Młode ziemniaki, gdy pojawią się wcześnie na wiosnę w sprzedaży, zawsze są rozchwytywane i zasilają kieszeń ogrodnika gotówką w chwili, kiedy jej najbardziej potrzebuje.

Jeśli mamy w gruncie uprawiać wczesne ziemniaki wybieramy już na jesieni pod nie teren. Do takiego celu najlepiej nadają się miejsca wystawione na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, zasłonięte od północy przed wiatrami, o glebie łatwo nagrzewającej się. Wczesną jesienią zasilamy omawiany grunt ziemią ogrodową lub inspektową, albo zleżałym gnojem końskim lub kompostem, przekopujemy na 15 – 20 cm i pozostawiamy tak kilka tygodni. Przed nadejściem mrozów przykrywamy całą powierzchnię roli tej liśćmi lub słomiastym nawozem, aby nie zmarzła.

W marcu, gdy zaczyna się ocieplać, nakrycie zdejmujemy i pozwalamy roli nagrzać się, przy czym wzruszamy ją kultywatorem. W połowie lub drugiej połowie marca sadzimy ziemniaki do gruntu.

Żeby prędzej wzeszły (a nie zadębiały w razie chwilowych chłodów), musimy je poddać roszczeniu, tj. pobudzić do wcześniejszego skiełkowania. W tym celu wybieramy odpowiednio wczesne wybrane ziemniaki w lutym odmiany, jak: Expresy, Poranki, Amerykany, Królewskie, czy Mariolin, układamy w piwnicach na półkach w kilka warstw i przy pomocy piecyka ogrzewamy pomieszczenie do temp. 10 do 15 stopni.

Po miesiącu lub nieco dłużej ziemniaki pokryją się kiełkami i wtedy musimy je wysadzić do gruntu.

Jeśli chcemy zmusić ziemniaki do skiełkowania w krótszym okresie czasu, np. 2 – 3 tygodnie, należy je zastratyfikować. W tym celu wkładamy ziemniaki do koszy lub skrzyń drewnianych, o ażurowym dnie i bokach, warstwami, przesypując każdą z nich wilgotnym piaskiem. Na dno naczynia i na wierzch ostatniej warstwy kartofli sypiemy wilgotny piasek 5 cm grubo. Wymienione naczynie wstawiamy do piwnicy i postępujemy jak wyżej.

Można również wywołać roszczenie ziemniaków sadząc je wprost do doniczek w ziemię inspektową i ustawiając doniczki w miejscu o temp. ok 15 stopni. Ziemniaki wybite z doniczek możemy wprost sadzić do gruntu. Roszczenie tu trwa ok. 10 – 14 dni.

Wczesnym ziemniakom dajemy więźbę 40 x 40 cm.

Pielęgnowanie w gruncie kartofli wczesnych nie różni się na ogół od zwykłych.

Przed ewentualnym przymrozkami należy ziemniaki chronić jednym ze sposobów opisanych wcześniej.

Zbioru pierwszych gruntowych kartofli należy się spodziewać normalnie już w końcu maja.

Rabarbar

Rabarbar może dać dochód wczesną wiosną, gdyż jest w tym czasie poszukiwany jako nowalijka, zwłaszcza, jeśli uda nam się wyhodować do sprzedaży ogonki liściowe już na kwiecień.

W tym celu poprzedniego lata utrzymujemy plantacje stale bez chwastów i o pulchnej powierzchni roli. Pojawiające się pędy kwiatowe u poszczególnych roślin natychmiast wycinamy, gdy tylko dadzą się zauważyć. Na jesieni zasilamy plantacje gnojem w stosunku 60 przyczep na ha i płytko zakopujemy go. Wczesną wiosną, gdy tylko ziemia rozmarznie, wzruszamy ją kultywatorem by ocieplić rolę. Rośliny przeglądamy i oczyszczamy ze zwiędniętych lub zeschniętych liści, szczególniej z części organicznych podlegających łatwo gniciu.

Jak tylko rośliny zaczną rosnąć, to jest  wydawać nowe pędy, zasilamy je dawką saletry wapniowej pogłównie w ilości 80 kg na ha. uważając, by saletra nie dostała się na liść, a należy sypać ją w pobliżu roślin wprost na ziemię, która oczywiście powinna być zawczasu oczyszczona z chwastów.

Normalnie zbiór rabarbaru zaczynamy dopiero w drugim roku jego hodowli.

Ponieważ rabarbar jest bardzo żarłoczny, przez to co rok należy zasilać go nawozami, jak w pierwszym roku, jeśli chcemy mieć ładne ogonki liściowe do użytku i to wcześnie na wiosnę.

Sałata

Sałata na wiosnę jest jedną z najlepszych jarzyn jako nowalijka, to też o tej hodowli trzeba pamiętać i odpowiednie koniunktury wyzyskać.

W tym celu wybieramy odpowiednią odmianę np. Przodownicę i siejemy nasiona jej do inspektu umiarkowanego po 10 g na skrzynię 5-okienną. Do obsadzenia jednego ha trzeba ok. 400 g dobrego nasienia. Rozsada będzie gotowa do wysadzenia w grunt już w marcu, tj., gdy rośliny rozwiną 3 – 5 listków. Więźbę dajemy 25 x 25 cm.

Dobrze jest sadzić sałatę na południowych „stokach” redlin, prowadzonych ze wschodu na zachód, na których zostały posiane inne warzywa np. burak, marchew lub pietruszka.

Z ha możemy zebrać ok. 25.000 kg główek odmian wczesnych.

Sałata lubił ziemię w starej kulturze ogrodowej: nawozowej i mechanicznej. O ile chcemy mieć sałatę gruntową wcześniej niż zwykle o 1 – 2 tygodnie, wysadzamy ostatnią rozsadę poprzedniego roku z końcem września lub początkach października tak, by zdążyła się zakorzenić. Na zimę przykrywamy ją gałęziami, względnie liśćmi warstwą ok. 10 cm. Na wiosnę usuwamy to przykrycie, spulchniamy powierzchnię roli i ściągamy do roślinek trochę ziemi. Jeśli sałata nie zmarzła przez zimę, a właściwiej nie rozmarzła zbyt szybko, wyda nam najwcześniejszą jarzynę gruntową na wiosnę.

Normalnie biorąc sałatę należy siać partiami co 2 – 3 tygodnie, by ją mieć stale.

Doskonale wpływa na śliczny kolor żółty i normalny wzrost sałaty zasilenie jej nawozem azotowym polskim nitrofosem w ilościach ok. 100 kg na ha.