Szparag

Pędzenie szparagów w gruncie na ogół jest mało znane, a w każdym razie mało rozpowszechnione. Nie można się temu dziwić, gdyż spożywanie tej cennej rośliny jest na ogół słabe. Tym niemniej pędzenie szparagów może dać niezły dochód, zwłaszcza, o ile mamy dobre rynki zbytu w postaci dużych zbiorowisk ludzkich jak miasta, ośrodki fabryczne, miejscowości kuracyjne itp., gdyż możemy mieć szparagi do spożycia przez całą wiosnę, nim rozpocznie się normalne szparagobranie.

Pamiętać trzeba jednak, że wtedy opłacać się będzie ta produkcja, gdy dostarczymy na targ pierwszorzędny materiał.

Pod szparagarnię pędzoną w gruncie należy koniecznie wybrać teren o południowej wystawie i glebie lekkiej, leżącej na przepuszczalnym podłożu.

Wszelkie czynności przygotowawcze przy zakładaniu szparagami pędzonej są te same, co przy zwykłej, a więc: mechaniczna uprawa roli, nawożenie, przygotowanie rozsady itp.

Sadzimy jednak karpy na zagonach metrowej szerokości rozmieszczając je co 40 cm na jednej linii wzdłuż środka zagonu. Bruzdy między zagonami robimy 70 cm szerokości. Na skrajach szparagami zaś po 50 cm. Technika sadzenia jest ta sama, co przy zwykłej uprawie.

Do pędzenia bierzemy szparagarnię dopiero w końcu 3 roku uprawy, tj. na jesieni. Do tej pory wycinać wypustek nie należy. Okres pędzenia trwa koło 6 miesięcy: od 1 listopada do końca marca.

Przed przystąpieniem do pędzenia musimy całą szparagarnię podzielić na kwatery, wprowadzając pewną kolejność szparagobrania, jak to widzimy przy stosowaniu kolejności wyrębu drzewostanów w gospodarstwach leśnych. Wielkość kwater zależy od zapotrzebowania na szparagi, tj. od ilości wypustek, jaką możemy sprzedać w danym okresie szparagobrania.

Podział na kwatery pędzenia jest konieczny również i z tych względów, że szparagi pędzone można wycinać tylko jeden raz, po czym między każdym okresem szparagobrania trzeba robić 2 – 3 letnie przerwy. Ponieważ szparagobranie trwa tu ok. 3 – 4 tygodni, więc w ciągu jesieni i zimy możemy mieć ok. 6 okresów zbioru. Chcąc prawidłowo ułożyć kolej zbioru szparagów na czas 3 lat, należy całą szparagarnię przeznaczoną do pędzenia podzielić na 18 kwater, z których co rok użyje się 6, a gdy będzie się kończył zbiór w ostatniej z osiemnastu kwater, rozpoczynać będziemy pędzenie pierwszej.

Oczywiście zależnie od różnych warunków w danym gospodarstwie podział na kwatery może być różny, jednak zasada podziału powinna pozostać ta sama.

Kwatery, które mamy pędzić w zimie, musimy przykryć warstwą materiału izolacyjnego, by ziemia nie zmarzła. Przy rozpoczęciu pędzenia szparagów wykopujemy w bruzdach na odpowiedniej kwaterze rowy o 50 cm głębokości i wyrzucamy wybraną ziemię na obok leżące zagony, przykrywając je warstwą ziemi ok. 25 cm. grubości. Rowy wypełniamy świeżym gnojem końskim i mocno udeptujemy, by nie pozostało w nim przestrzeni wolnych. Zagony przykrywamy mieszaniną gnoju i liści, warstwą ok. 60 cm, przy czym liści dajemy trzecią część, gnoju zaś resztę. Od tej chwili czynności nasze mogą pójść w dwóch kierunkach: albo nakładamy skrzynie inspektowe czy deski wokół zagonów w postaci skrzyń i kładziemy dookoła skrzyni gnój, jako okład cieplny, albo wprost obok skrzyni robimy silny okład z gnoju dookoła zagonów.

W pierwszym wypadku przykrywamy skrzynie deskami, w drugim zaś sypiemy cienką warstwę liści, jako izolację. W tym stanie szparagarnię pozostawiamy aż do chwili pojawienia się pierwszych wypustek, co zwykle ma miejsce po 4 tygodniach od chwili rozpoczęcia pędzenia.

Przez cały czas pilnie śledzimy, aby szparagarnia nie oziębiała się, zwłaszcza podczas silnych mrozów.

Po trzech tygodniach kontrolujemy szparagarnię codziennie, by móc natychmiast zebrać możliwe do sprzedaży wypustki szparagowe.

Sprzęt szparagów trwa koło 4 tygodni. Zbierać szparagi trzeba w godzinach popołudniowych, gdy jest najcieplej.

Żeby utrzymać ciągłość w plonowaniu szparagami przez cały okres jesieni, zimy i wczesnej wiosny, należy natychmiast rozpocząć pędzenie następnej kwatery, gdy poprzednia pocznie wydawać wypustki.

Na wiosnę w kwaterach po skończonym zbiorze szparagów usuwamy gnój oraz ziemię z zagonów i sypiemy w bruzdy, mieszając z gnojem, który tam się znajduje. W ten sposób otrzymamy doskonałą ziemię do przykrycia szparagów w następnym okresie pędzenia.

Szparagarnię utrzymujemy w ciągu lata przez cały czas w czystości a powierzchnię roli pulchną oraz zasilamy ją nawozami pomocniczymi, a mianowicie:      .

solą potasową ok. 150 – 200 kg na ha.

lub kainitem ok. 800 – 1000 kg na ha.

saletrą wapniową ok. 200 – 250 na ha.

Supertomasyną ok. 100 – 150  na ha.

Można również pędzić szparagi w piwnicy. W tym celu karpy należy na gruncie przykryć na jesieni materiałem izolacyjnym, aby ziemia nie zmarzła, gdyż wyjmujemy je z gruntu dopiera przed samem rozpoczęciem pędzenia.

Na jesieni przygotowujemy w piwnicy z piasku zagony o szerokości 1 m i 20 cm grubości. Na te zagony kładziemy karpy jedna przy drugiej i przykrywamy ziemią po same górne pączki. W początkach lutego przystępujemy do pierwszego pędzenia. W tym celu ogrzewamy piwnicę do temp. koło 18 stopni, ziemię zwilżamy letnią wodą i odcinamy wszelki dostęp światła. Po 3 tygodniach przystępujemy do szparagobrania. W tym czasie zakładamy nowe zagony i przynosimy nowe karpy z gruntu do piwnicy.