Doświadczenia zbiorowe cz. 1
Im starszą jest pewna odmiana lub nowo wytworzona rasa, im dłużej wystawioną była na oddziaływanie czynników zewnętrznych, tern większe posiada ustalenie swoich cech.
Wszystkie rasy nasze miejscowe, przystosowane do pewnych warunków przez wiekowy dobór, posiadają znacznie większą stałość, aniżeli rasy, niedawno dopiero powstałe. Nie wymarzają one prawie nigdy, nie cierpią tak od posuszy i zadowalają się mniej staranną kulturą, niż rasy obce, z innych stron sprowadzane.
Z tego powodu, w krajach z więcej ekstensywnym trybem gospodarstwa, są one zazwyczaj pewniejsze od ras kulturalnych, wymagających lepszych warunków, lepszej gleby, staranniejszej uprawmy.
Nie wynika jednak z tego, ażeby wszystkie, gdzie indziej wyhodowane, młodsze rasy były dla krajów tych bez żadnej wartości. Nie trzeba o tern zapominać, że każda nowa rasa ma poniekąd lokalne tylko znaczenie. Skoro damy jej takie same warunki, jak w ojczyźnie, taką samą glebę, staranną uprawę itp., to i u nas wyda ona pożądane owoce.
Naprzód nigdy nie można powiedzieć, czy pewna odmiana zatrzyma swoje cechy lub też czyje utraci; jedynie próby porównawcze, przez lat kilka z odmianą miejscówką, a nowo sprowadzoną wykonywane, rozstrzygają o wartości danej odmiany dla pewnej okolicy.